Say cheese! ( kaas-maak-verjaardagsfeestje)

Afgelopen woensdag was het dan eindelijk zover: Antal's 10e verjaardagsfeestje. Eerst thuis de bekende onderdelen: kadootjes verstoppen en zoeken (complicatie bij gast Michiel die zijn beide kado's bijzonder verstopte: 1 is tot heden onvindbaar gebleven, de ander had hij ingenieus achter een ingebouwde verwarming laten zakken: bewaren we voor een toekomstige verbouwing).

Daarna eierkoeken versierd met vla/slagroom en hagelslag, altijd groot succes. Voor we vertrokken nog lekker broodjes knakworst en het feest was bijna compleet.

Onze bestemming hielden we geheim tot we bij een grote boerderij buiten Alkmaar stopten. Boter, kaas, eieren stond er op een bord. Dit was een duidelijke hint. 2 kids wisten direct te melden dat ze geen kaas lusten (of alleen pizzakaas), maar ik overrulede want ze hoefden het niet te eten maar te maken! (altijd iets te mekkeren).

We gingen kaas maken bij boerderij Zeilzicht met boerin Corrie.
Na een introductiefilmpje over kaasproductie was het tijd om zelf aan de slag te gaan. We kregen allemaal een lang plastic schort om en een vaag badmutsje op. Omdat bij kaas maken hygiëne erg belangrijk is (bij alle voeding natuurlijk) werden onze handen ontsmet, we waren er klaar voor!

Elk kind kreeg een emmer met 5 liter melk. De boerin had er al stremsel aan toegevoegd zodat het meer leek op een soort melkvla.




Met een mes moesten we daar langzaam lange strepen in trekken, soort boter/kaas/eieren en daarna in kleine stukjes hakken met een lepel.

Ik ben het verhaal alweer een beetje kwijt,maar het had iets te doen met de suikers die in de melk zaten en door het klein maken kwam dat vrij en dus niet in je kaas zodat deze niet ging schimmelen. De gestremde melk scheidde zich in wei (zoetig eiwitrijk vocht) en wrongel (losse witte kaasklontjes). Het is mij onduidelijk waarom het eerst langzaam moest en later met klutsende bewegingen (golven maken, zei de boerin). Tussendoor werd er 2x warm water(?) toegevoegd (om op temperatuur te houden?) en de wei afgeschept.

De kinderen moesten echt hard werken. Ze hebben wel een 1/2 uur staan snijden en klutsen, afwisselen met links en rechts tegen de kramp. Je inspanning zou je terug zien in de kaas.  Ultiem bewerkte wrongel zou een kaasje van ongeveer 500 gr. opleveren. Hoe zwaarder, hoe slechter. De kinderen konden kiezen uit 3 smaakvarianten: naturel, komijn, brandnetel-kruidenkaas (toevoegingen). Er was 1 durfal (het enige meisje!)

stiekem proeven

trotse kaasboer

Eindelijk konden de kaasklontjes in een zeefbakje en in een mal. 
Elk kaasje kreeg een soort ouwel met de vermelding: zelfgemaakt, rauwe melk en een persoonlijk nummer en ging onder een grote pers. 

Na een welverdiende pauze gaf boer Arie een rondleiding door de koeienstallen. Jammer genoeg geen foto's, ik had mijn camerabatterij leeggeschoten bij het kaas maken. Dom, dom. (en klassiek) Vooral de stal met jonge kalfjes was erg in trek. De kinderen vonden het erg leuk om de moeders hooi te voeren.
In een andere stal was de volgeautomatiseerde melkrobot erg interessant. Per koe werd precies bijgehouden hoeveel melk ze gaf en hoe vaak ze door de robot was gekomen. Miste ze een beurt dan werd ze automatisch naar de robot geleid. Per melkbeurt kregen ze eten als beloning en de robot duwde 'illegale' koeien (die gewoon extra kwamen voor de beloning) gewoon weg!

Toen moesten we alweer naar huis. Van boerin Corrie kregen de kinderen hun eigen kaasje. Bijna iedereen had een gewicht in de 500, ze hadden dus heel goed gewerkt! In het piepkleine kaaswinkeltje heb ik nog een lekker stuk komijnekaas gekocht.
Het feestje was alweer voorbij, maar de kinderen hebben wel huiswerk meegekregen: 2 weken lang moeten ze de kaas omdraaien en soms insmeren met zout en wordt de korst gevormd. Na 2 weken rijpen kunnen ze het resultaat van hun eigen harde werken proeven. Zou het de niet-kaasliefhebbers bekeren? Het maken vonden ze in ieder geval leuk!

PS. leuke kaassites voor kinderen: http://www.zuivelonline.nl/hoofd/7/kids.html 
met bijv een a4 hoe je melk maakt : http://www.zuivelonline.nl/pagina/1002/leerkrachten_lesmaterialen_kaas-maken-doe-je-zo.html

of   http://www.boerenkaas.nl/nl/1577-Home.html

Allemaal heel informatief voor spreekbeurten en met leuke spelletjes!